การออกแบบพัฒนาบรรจุภัณฑ์สินค้าการเกษตรของวิสาหกิจชุมชน จังหวัดชัยนาท เพื่อพัฒนาขีดความสามารถในการแข่งขันที่มีประสิทธิภาพ ตามแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์
Packaging design and development of Chai Nat agricultural community enterprise products to improve competitiveness and efficiency under the concept of the creative economy.
ประชิด ทิณบุตร[1]
Prachid Tinnabutr1
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์สินค้าทางการเกษตรของวิสาหกิจชุมชน ในเขตจังหวัดชัยนาท 2) เพื่อออกแบบพัฒนาต้นแบบบรรจุภัณฑ์สินค้าการเกษตรของวิสาหกิจชุมชน ในเขตจังหวัดชัยนาท ภายใต้กรอบแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ให้มีประสิทธิภาพเพื่อการแข่งขันทางการค้า และ 3) เพื่อประเมินประสิทธิภาพต้นแบบบรรจุภัณฑ์สินค้าใหม่ ซึ่งการวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาวิจัยแบบพัฒนาทดลอง โดยวิธีการให้กลุ่มบุคคลในชุมชนที่เป็นสถานที่ทำการศึกษาวิจัยทดลอง ในเขตพื้นที่จังหวัดชัยนาท ทั้ง 8 อำเภอ ได้เข้ามามีส่วนร่วมในการศึกษาและพัฒนาร่วมให้ข้อมูล และร่วมตัดสินใจคัดเลือกผลงานโดยวิธีการร่วมปรึกษาประชุมสนทนากลุ่มย่อย โดยมีวิธีการดำเนินการวิจัยตามลำดับขั้นตอนของการออกแบบและการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ประชากรที่ใช้ในการศึกษาพัฒนาคือ บรรจุภัณฑ์สินค้าด้านการเกษตรของกลุ่มวิสาหกิชุมชน ทั้ง 8 อำเภอ ในเขตจังหวัดชัยนาท อำเภอละ 2 ผลิตภัณฑ์ จำนวนรวม 16 รายการ ที่ออกแบบภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ โดยมีการประเมินประสิทธิภาพและคุณภาพโดยใช้ตัวแทนจากกลุ่มผู้เชี่ยวชาญ 5 กลุ่ม อันได้แก่ผู้ประกอบการ/ฝ่ายการตลาด นักวิชาการ/ผู้เชี่ยวชาญ/ที่ปรึกษา/นักวิจัย นักวิชาการพัฒนาชุมชน/เจ้าหน้าที่รัฐ/หน่วยงานของจังหวัดชัยนาท นักออกแบบบรรจุภัณฑ์ และผู้ซื้อหรือผู้บริโภคทั่วไป โดยวิธีการสุ่มแบบเจาะจงเลือกในฐานะผู้มีส่วนร่วมพัฒนา และการสุ่มแบบบังเอิญ รวมจำนวนทั้งสิ้น 80 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยวิธีการนำเสนอผลงานแบบกลุ่มย่อย การสอบถามความคิดเห็นทั้งโดยตรงและแบบสอบถามออนไลน์ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลจากการวิจัยตามกระบวนการสร้างสรรค์และวิธีดำเนินการวิจัยแบบมีส่วนร่วม ทำให้ได้ชุดผลงานต้นแบบที่มีส่วนประกอบทางโครงสร้างและกราฟิกอัตลักษณ์สำหรับบรรจุภัณฑ์สินค้า ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนด้านการเกษตรในแต่ละอำเภอ รวม 8 อำเภอ อำเภอละ 2 ราย รวมทั้งสิ้น 16 ราย โดยกลุ่มผู้เชี่ยวชาญที่ได้ร่วมประเมินประสิทธิภาพและคุณภาพผลงานต้นแบบบรรจุภัณฑ์สินค้า เห็นว่าภาพรวมด้านการออกแบบโครงสร้าง ด้านการออกแบบกราฟิกสำหรับบรรจุภัณฑ์ และด้านการรับรู้ทางด้านการตลาด เป็นผลงานการออกแบบที่มีคุณภาพและประสิทธิภาพที่เป็นไปตามตามวัตถุประสงค์ อยู่ในเกณฑ์ระดับมากที่สุด โดยมีค่าเฉลี่ยรวมทุกอำเภออยู่ที่ 4.61 ผู้วิจัยได้สรุปรวบรวมไฟล์ต้นแบบดิจิตัลที่มีลิขสิทธิ์ถูกต้องขององค์ประกอบทางกราฟิกอัตลักษณ์ ข้อมูลสารสนเทศของสินค้าและผู้ผลิต บันทึกลงแผ่นดีวีดี มอบให้แก่ผู้ประกอบการแต่ละราย และได้นำเสนอเผยแพร่องค์ความรู้สาระสำคัญการวิจัยครั้งนี้ไว้ที่เว็ปบลอกชื่อที่อยู่ http://chainatotop.blogspot.com
คำสำคัญ : การออกแบบพัฒนาบรรจุภัณฑ์ สินค้าการเกษตรวิสาหกิจชุมชน ขีดความสามารถในการแข่งขันทางการค้า เศรษฐกิจสร้างสรรค์ จังหวัดชัยนาท
---------------------------------------------------------
Title : Packaging design and development of Chai Nat agricultural community enterprise products to improve competitiveness and efficiency under the concept of the creative economy.
Researcher:Prachid Tinnabutr
Year 2014
Abstract
The research objectives are 1) to gain a better understanding and more knowledge of Chainat’s community enterprise product and package designs 2) to develop a set of new designs under the concept of the creative economy, which aims to promote consistency in visual identity as well as improve competitiveness. 3) to evaluate an efficiency of the new designs. This experimental research takes place in eight districts in Chai Nat with a corporation from local communities, where groups of locals in each district assist in the design and development workflow. The selected groups also involve in selecting the final designs that best signify their true local identity by organizing a series of small focus group meeting to discuss the design and development workflow, which include product and package design specification, product concept generation stage, product and packaging design stage, production stage, and conclusion and evaluation. The products involved in this research consist of two agricultural products from eight districts in Chai Nat, which result in the total of sixteen new package designs under the concept of the creative economy. To evaluate the effectiveness of the experimental research, experts from five different sectors, including entrepreneur/marketing, scholar/advisor/researcher, social worker/government agent/government institute, professional product designer and regular consumer, are chosen by a simple random sample method in the total of eighty samples. The final designs are presented to a small group of people before collecting the evaluating questionnaires and opinions using a focus group method. The evaluation is done through both online questionnaires and in person. The descriptive statistics used in this experimental research include percents, mean, and standard deviation.
The result from this experimental research, which involve a corporation from local communities leads to the set of products that embrace the true branding identity of Chai Nat agricultural community enterprise products as well as strengthen market perception and competitiveness. According to the selected groups of experts, the evaluation results in a mean of 4.61 for the entire districts involved in this research. Furthermore, the experts also have agreed that this new set of package design is relevance to the creative economy. Thus, DVDs including a digital copy of the final package designs as well as product and manufacturer information are given to entrepreneurs involved in the project. For online version of this experimental research, please visit a blog URL: http://chainatotop.blogspot.com.
Keywords: Packaging Design and Development, Agricultural Community Enterprise Product, Chai Nat Province, Competitiveness and Efficiency, Creative Economy
[1] สาขาวิชาศิลปกรรม คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม
